Rreth 14,500 deri në 10,500 vjet më parë, në tranzicionin nga periudha e fundit akullnajore, njerëzit epipaleolitik dhe neolitik morën bimësi nga kënetat e Jordanit Lindor, duke krijuar kështu habitate për zogjtë që përndryshe do të kishin migruar, një studim i ri i botuar në Journal of Archaeological. Metoda dhe teoria”. Ajo tregon se aktiviteti njerëzor nuk është domosdoshmërisht i dëmshëm për biodiversitetin, por mund të lejojë që specie të caktuara të bashkëjetojnë me njerëzit në mjedise të caktuara, thanë studiuesit. Prania e njerëzve zakonisht shoqërohet me efekte negative në florën dhe faunën, dhe speciet tona kanë ndikuar negativisht edhe në biodiversitetin gjatë historisë.
Por një studim i kryer nga studiues nga Universiteti i Kopenhagës dhe Universiteti i Torinos zbulon se disa aktivitete njerëzore mund të kenë një efekt inkurajues në biodiversitetin, nëpërmjet modifikimit të ekosistemeve specifike.
Gërmimet në vendet e Shubayka kanë zbuluar prova se popujt neolitikë që pushtuan këto vende për periudha më të gjata ose më të shkurtra kohore jo vetëm që mblodhën bimësi nga kënetat, por edhe gjuanin shpend uji dhe mblodhën vezët dhe puplat e tyre. “Prania e lëvozhgave të vezëve dhe eshtrave të rosave dhe mjellmave në të dhënat arkeologjike tregon se këta zogj qëndruan gjatë gjithë vitit dhe shumohen në këneta, në vend që të ktheheshin në Evropë. Ne e dimë se pasardhësit modernë të këtyre shpendëve mund të qëndrojnë dhe të shumohen në rajon, por vetëm nëse mjedisi është i përshtatshëm për ta dhe mendojmë se menaxhimi njerëzor i bimësisë së kënetës ka siguruar fije të përshtatshme ekologjike për ta, nëpërmjet korrjes së bimësisë”, shton Lisa Yeomans.
Menaxhimi i ligatinave: një rrugë drejt bujqësisë?
Studimet e fundit konsiderojnë se aktivitetet e modifikimit të habitatit, të tilla si ato të dokumentuara në kënetat e Shubayka, mund të kenë qenë një shtytës i rëndësishëm në zhvillimin e bujqësisë. “Ne e dimë që bujqësia është zhvilluar në këtë rajon dhe sugjerojmë që menaxhimi i qëllimshëm i ligatinave është një fazë e rëndësishme në këtë proces. Përpjekjet e ndërmarra për të ndryshuar ligatinat kanë dhënë rezultate, duke ofruar mundësi më të mira për të gjetur ushqim – shpendët e ujit, vezët dhe puplat e tyre”, thotë antropologia Camila Mazzucato.
Për mijëvjeçarë, njerëzit dhe kafshët jetuan në mjedise të ndryshme, duke iu përshtatur pranisë dhe veprimeve të njëri-tjetrit, dhe kjo bashkëjetesë ishte kyçe për risitë që më vonë çuan në shfaqjen e bujqësisë, përfundon Mazzucato.
/ www.emathja.com
© 2024, EMATHJA. All rights reserved.