Dr. Boro Štrumbelj, profesor në Fakultetin e Sporteve në Lubjanë dhe kryetar i komisionit për kontrollin e kualifikimeve të shpëtimtarëve të ujit në Drejtorinë për Mbrojtje dhe Shpëtim, thotë se është veçanërisht e vështirë të dallohen shenjat e mbytjes tek fëmijët
A do ta njihnit një njeri që po mbytet? Mendimi i parë i shumë njerëzve është të bërtasin për ndihmë dhe të tundin krahët, por mbytja është shumë shpesh një proces i frikshëm i heshtur, paralajmërojnë ekspertët e shpëtimit në ujë. Mbytja nuk është një thirrje me zë të lartë për ndihmë dhe tundje e krahëve, siç portretizohet shpesh në filma. Çdo shpëtimtar do ta mësojë këtë gjatë procesit të trajnimit. Mario Vittone, një roje plazhi për një kohë të gjatë në Rojet Bregdetare të SHBA dhe një ekspert në fushën e mbytjes dhe sigurisë në det, shkroi në vitin 2010 historinë e një vajze të vogël që u mbyt në afërsi të prindërve të saj.
“Mbytja është pothuajse gjithmonë një proces i heshtur. Grushtet, spërkatjet dhe ulërimat që shfaqen nëpër filma ndodhin rrallë në realitet”, shkruan “H1” . Kjo nuk do të thotë që personi që tundet, spërkat dhe bërtet nuk është në telashe dhe nuk ka nevojë për ndihmë të menjëhershme. Por ne duhet të jemi po aq, edhe më shumë, të kujdesshëm kur njeriu i mbytur nuk mund të tërheqë vëmendjen ndaj agonisë së tij.
NJË FËMIJË MUND TË MBYTET EDHE NË UJË TË CEKËT
Dr. Boro Štrumbelj, profesor në Fakultetin e Sporteve në Lubjanë dhe kryetar i komisionit për kontrollin e kualifikimeve të shpëtimtarëve të ujit në Drejtorinë për Mbrojtje dhe Shpëtim, thotë se është veçanërisht e vështirë të dallohen shenjat e mbytjes tek fëmijët. “Si ekspert mjeko-ligjor kam marrë pjesë para disa vitesh në një rast kur një fëmijë me nevoja të veçanta për pak është mbytur gjatë mësimit të notit në një pishinë sllovene. Lartësia e ujit ishte 60 centimetra. Pishina kishte pajisje noti dhe lodra. Dhe mësuesit ishin aty gjatë gjithë kohës për t’u kujdesur për fëmijët. Kur shikuam më vonë pamjet e vëzhgimit, nuk mund të dallonim kur ai fëmijë filloi të mbytej. Thjesht nuk mund ta kapnim momentin. “Fëmijët luajnë në ujë dhe duan të zhyten, kështu që ndonjëherë është e vështirë të gjykosh kur vjen momenti kur nuk është më lojë”.
Prandaj Strümbelj thekson se fëmijët në ujë duhet të mbikëqyren në çdo kohë nga të rriturit (jo vëllezërit e motrat më të mëdhenj) dhe rekomandon që fëmijët të notojnë në pishina të mirëmbajtura ku ka shpëtimtarë.
SI TË DALLONI QË DIKUSH PO MBYTET?
Strümbelj shpjegoi se ne dallojmë mbytjen parësore dhe dytësore. Kryesisht është kur një person futet në telashe sepse nuk di të notojë ose i mbivlerëson aftësitë e tij, sepse rrethanat në ujë ndryshojnë ose, për shembull, ai merr një spazëm dhe më pas i zë paniku. “Një notar i tillë në fazën e parë quhet notar i pafuqishëm. Ai tërheq vëmendjen te vetja, bën thirrje për ndihmë. Nëse shpëtuesi i bën një pyetje, ai mund të përgjigjet dhe të ndjekë udhëzimet”.
“Nëse askush nuk e ndihmon një notar të dobët, ai kalon në një fazë të pavendosmërisë. Një notar i tillë kap panik, lufton për jetën e tij. Nëse një notar i dobët është ende në një pozicion horizontal, ai noton dhe ndihmon veten, ndërsa një notar i pavetëdijshëm ndryshon pozicionin në një pozicion vertikal dhe lufton për të qëndruar në sipërfaqe. Herë pas here zhduket nën ujë. “Kur e gjejmë veten në këtë lloj telashe, është e rëndësishme të shtrihemi në sipërfaqen e ujit dhe të mbahemi horizontalisht, sepse në këtë mënyrë ka më shumë lëvizje dhe është më e lehtë të mbahemi derisa të mbërrijnë shpëtimtarët”, këshillon Strümbelj. “Të tundim krahët nuk është më e përshtatshme sepse jemi më të rëndë në ujë dhe ai fillon të na tërheqë poshtë”. Sa më shumë trupa mbi ujë, aq më e vështirë do të jetë të qëndrosh në det”.
/ www.emathja.com
© 2024, EMATHJA. All rights reserved.