Hulumtimi i ri në Mars tregon se ka ujë të mjaftueshëm nën sipërfaqen e Planetit të Kuq për të mbushur një oqean të tërë.
Ky zbulim vjen nga një analizë e re e të dhënave nga sonda Mars InSight e NASA-s, e cila u ul në Planetin e Kuq në vitin 2018. Sonda mbante një sizmograf që regjistroi dridhjet katërvjeçare – tërmetet nga thellësitë e Marsit.
Duke analizuar ato tërmete, pikërisht kur planeti lëviz, ata zbuluan “sinjale sizmike” të ujit që rrjedh.
Edhe pse ka ujë të ngrirë në polet e Marsit dhe dëshmi të avullit në atmosferë, kjo është hera e parë që uji i rrjedhshëm gjendet në planet.
Gjetjet u botuan në revistën Proceedings of the National Academy of Sciences.
Misioni shkencor i InSight përfundoi në dhjetor 2022 pasi dëgjoi “pulsin e Marsit” për katër vjet.
Gjatë asaj kohe, sonda regjistroi më shumë se 1319 tërmete.
Duke matur shpejtësinë me të cilën lëvizin valët sizmike, shkencëtarët kanë përcaktuar se në cilin material kanë më shumë gjasa të udhëtojnë.
– Këto janë në fakt të njëjtat teknika që përdorim për të kërkuar ujë në Tokë ose për të kërkuar naftë dhe gaz – shpjegoi profesori Michael Manga nga Universiteti i Kalifornisë në Berkeley, i cili mori pjesë në hulumtim.
Analiza zbuloi rezervuarë uji në thellësi prej rreth 10 deri në 20 kilometra në koren e Marsit.
“Të kuptuarit e ciklit të ujit në Mars është çelësi për të kuptuar evolucionin e klimës, sipërfaqes dhe brendësisë,” tha udhëheqësi i kërkimit Dr. Vashan Wright nga Instituti Oqeanografik i San Diegos.
Profesor Manga shtoi se uji është “molekula më e rëndësishme në formësimin e evolucionit të planetit”. Ky zbulim, tha ai, i përgjigjet pyetjes së madhe “Ku u zhduk i gjithë uji nga Marsi?”.
Hulumtimet në sipërfaqen e Marsit tregojnë se në kohët e lashta në planet ka pasur lumenj dhe liqene.
Por për tre miliardë vjet, ajo ka qenë një shkretëtirë.
Një pjesë e atij uji u zhduk në hapësirë kur Marsi humbi atmosferën e tij. Por, tha profesori Manga, këtu në Tokë, “shumë nga uji ynë është nën tokë dhe nuk ka asnjë arsye pse kjo të mos jetë kështu edhe në Mars.”
Sonda InSight mund të fotografonte vetëm drejtpërdrejt nga korja nën këmbët e saj, por studiuesit presin që të ketë rezervuarë të ngjashëm rreth planetit.
Megjithatë, theksojnë ata, vendndodhja e atyre ujërave nëntokësore nuk është një lajm i mirë për miliarderët që planifikojnë të kolonizojnë Marsin.
– Është bllokuar 10-20 kilometra thellë në kore. Shpimi i një vrime 10 kilometra të thellë në Mars – edhe për Elon Musk – do të ishte i vështirë – tha Manga për BBC News.
Zbulimi mund të tregojë gjithashtu një qëllim tjetër në kërkimin e provave të jetës në Mars.
– Pa ujë të rrjedhshëm nuk ke jetë. Prandaj, nëse ka kushte për jetë në Mars, ato mund të jenë thellë nën tokë – tha profesor Manga.
The post Zbulim i rëndësishëm nga shkencëtarët: Gjenden prova të ekzistencës së ujit në Mars, mjaftueshëm për të mbushur një oqean appeared first on KOHA.
/ www.emathja.com
© 2024, EMATHJA. All rights reserved.